HOW TO BUILD THE RESILIENCE AGAINST RUSSIAN CYBEROPERATIONS

ავტორი: Andro Gotsiridze
ორგანიზაცია: Business and Technology University

კატეგორია:

საკვანძო სიტყვები: Cyber operations, cyber-attacks, resilience, cyber defence
აბსტრაქტი. უკანასკნელი ათწლეულების მანძილზე კიბერსივრცე სახელმწიფოთა დაპირისპირების მეხუთე დომეინად იქცა. აშშ-ს ყოფილი სახელმწიფო მდივანი მაიკლ პომპეო საფრთხის აქტორებად ჩინეთს, რუსეთსა და ირანს მიიჩნევს. მიუხედავად იმისა, რომ ჩინეთის, ირანის და ჩრდილოეთ კორეის სახელმწიფო თუ არასახელმწიფო აქტორები მნიშვნელოვან კიბერშემტევ პოტენციალს ფლობენ, საქართველოსთვის ყველაზე სერიოზულ საფრთხედ რუსული კიბერშეტევა რჩება. კრემლის მიერ ორგანიზებული ან მხარდაჭერილი კიბეროპერაციები სერიოზულ საფრთხეს წარმოადგენს საქართველოს კრიტიკული ინფრასტრუქტურისთვის, მითუმეტეს, რომ კრემლი უსაფრთხო გარემოს სთავაზობს კიბერკრიმინალურ დაჯგუფებებს და ხშირად, იყენებს კიდევაც მათ შესაძლებლობებს პოლიტიკურად მოტივირებული კიბერშეტევებისათვის. აქტიური კიბერდიპლომატია, კიბერშესაძლებლობების განვითარება მცირე ალიანსებში ინტეგრაციის გზით, კიბერ თავდაცვის მოხალისეთა დანაყოფების შექმნა და ერთობლივი კიბერ წვრთნების ორგანიზება, ის აუცილებელი ნაბიჯებია, რომლებიც საქართველომ უნდა გადადგას კიბერმედეგობის უზრუნველსაყოფად.

ბიბლიოგრაფია

1. Janne Hakala, Jazlyn Melnychuk. Russia’s strategy in Cyberspace. e NATO StratCom COE. Riga, June 2021. ISBN: 978-9934-564-90-1.
2. Joint Cybersecurity Advisory co-authored by authorities of the United States, Australia, Canada, New Zealand, and the United Kingdom. Russian State-Sponsored and Criminal Cyber Threats to Critical Infrastructure. April 20. 2020.
3. Dr Andrew Foxall. Putin’s Cyberwar: Russia’s Statecraft in the Fifth Domain. Russia Studies Centre Policy Paper No. 9 (2016). The Henry Jackson Society May 2016.
4. Eneken Tikk, Kadri Kaska, Liis Vihun. International Cyber Incidents: Legal Considerations. CCD COE, 2010.
5. Cybersecurity and Infrastructure Security Agency. Russian State-Sponsored and Criminal Cyber Threats to Critical Infrastructure. 2022. Alert (AA22-110A).